دسته بندی سایت
برچسب های مهم
پیوند ها
ماه مبارک رمضان دراسلام چه ماهی است ؟
رَمَضان یا رَمَضانُ المُبارَک نهمین ماه قمری که روزه در آن بر مسلمانان واجب است. این ماه را بهترین زمان برای نزدیکشدن انسان به خداوند دانستهاند. ماه رمضان، عبادت و روزهداری در آن را بخشی از هویت مسلمانان در جهان امروز برشمردهاند.
ماه مبارک رمضان به چه معناست ؟
رمضان در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ، بر اثر شدّت حرارت خورشید آمده است. نیز گفته شده است که از «حرّ» گرفته شده که به معنای برگشت از بادیه به شهر می باشد. امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماه هاى عربى و ماه روزه اسلامى و ماه نزول قرآن است.
امام سجاد (ع) در توصیف ماه مبارک رمضان می فرماید:
سپاس خداى را که از جمله آن راه های هدایت، ماه خود، ماه رمضان را قرار داد، ماه روزه، ماه اسلام، ماه طهارت، ماه آزمایش، ماه قیام، ماهى که قرآن را در آن نازل کرد، براى هدایت مردم ... و مشخص شدن حق از باطل.
بنابراین، می توان گفت ماه مبارک رمضان، ماه طهارت و ماه تخلق به اخلاق الاهی است، و حقیقت و باطن آن عبارت است از رسیدن به لقای خداوند، آزادی از خود؛ آزادی از خود حیوانی، و تولد خود الاهی.
اعمال ماه مبارک رمضان
ماه رمضان مهمترین ماه عبادت مسلمانان است و در روایات، اعمال و عبادتهای مختلفی برای این ماه نقل شده که برخی مشترک و برخی برای برای روزهای خاص میباشند. دعای مشترکی برای تمام روزهای ماه رمضان نقل شده چنین است:
یا عَلِیُ یا عَظیمُ یا غَفُورُ یا رحیمُ أنْتَ الرَّبُّ العظیمُ الَذی لیس کَمِثْلِهِ شَی ءٌ و هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ وَ هذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ و کَرَّمْتَهُ و شَرَّفْتَهُ و فَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ و هُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَی و هُوَ شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرانَ هُدی لِلنّاسِ و بَیناتٍ مِنَ الْهُدی و الْفُرْقانِ و جَعَلْتَ فیهِ لَیلَةَ الْقَدْرِ و جَعَلْتَها خَیرا من أَلْفِ شَهْرٍ فَیاذَ الْمَنِّ و لا یمَنُّ عَلَیکَ مُنَّ عَلَی بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنُّ عَلَیه وَ أَدْخِلْنی الْجَنَّة بِرَحْمتِکَ یا أرْحَم الرّاحِمِینَ
روزه، خودداری از انجام برخی کارها از جمله خوردن و آشامیدن از اذان صبح تا اذان مغرب است.دستور روزه گرفتن در ماه رمضان و بسیاری از احکام مربوط به آن در سوره بقره آمده است. وجوب روزه ماه رمضان را از ضروریات دین و منکر آن را مرتد دانستهاند.
قرآن و اهلبیت برای روزه آثار بسیاری از جمله کسب تقوا، وسیله امتحان و تثبیت اخلاص، یادآوری گرسنگی و تشنگی قیامت، و استجابت دعا هنگام افطار ذکر کردهاند.
شیعیان شب قدر را یکی از شبهای ۱۹، ۲۱ و یا ۲۳ این ماه است و احتمال شب قدر بودن شب ۲۳ رمضان را بیشتر دانستهاند. اهلسنت بر شب ۲۷ رمضان برای شب قدر بودن تاکید بیشتری دارند.
شیعیان هر ساله در مساجد، تکیهها، حرم امامان یا امامزادگان، حسینیهها یا خانههای خود مراسم و اعمال شب قدر را به جا میآورند و از شب تا سحرگاه به احیا (شبزندهداری) و عبادت میپردازند. برگزاری مجالس سخنرانی علمای دینی، اقامه نماز جماعت، خواندن دعای افتتاح، ابوحمزه ثمالی، جوشن کبیر و دعای قرآن به سر به صورت دستهجمعی نیز از مهمترین اعمالی است که در این شبها به صورت عمومی انجام میگردد.
مشهور فقهای شیعه نماز مستحبی ماه رمضان را هزار رکعت دانستهاند که بصورت دورکعتی و فرادا خوانده میشود. خواندن این نمازها را بیشتر چنین دانستهاند: از شب اول رمضان تا شب بیستم در هر شب ۲۰ رکعت و از شب بیستم تا پایان ماه هر شب ۳۰ رکعت اقامه میشود و در شبهایی که احتمال شب قدر باشد، افزون بر اینها، ۱۰۰ رکعت دیگر هم خوانده میشود.
اهل سنت در هر شب ۲۰ رکعت نماز مستحبی میخوانند. این نماز در اصطلاح نماز تراویح خوانده میشود. اهل سنت به تبعیت از خلیفه دوم این نماز را بصورت جماعت میخوانند که شیعیان جماعت خواندن آنرا بدعت میدانند.
پیامبر اسلام ابتدا دهه اولِ ماه رمضان، سپس دهه دوم و در نهایت، دهه سوم این ماه را برای انجام اعتکاف برگزید و پس از آن، تا آخر عمر، در دهه آخر ماه رمضان به اعتکاف میرفت.
جنگ بدر در ماه رمضان اتفاق افتاد و پیامبر اسلام در آن سال نتوانست اعتکاف برود، به همین جهت، ایشان در سال بعد، بیست روز از ماه رمضان را معتکف شد؛ ده روز برای همان سال و ده روز قضای سال پیش.
ذکر های ماه مبارک رمضان
۱. غسل پاکی و نیت سی روزه برای ذکر ماه رمضان
۲. پرداخت صدقه
۳. هنگام اذان صبح رو به آسمان نموده و ۹۹ مرتبه ذکر (یا اللهُ وَ یا هو) گفته شود.
۴. بعد از نماز صبح به ترتیب زیر تلاوت گردد:
۵. بعد از نماز عصر ۱۰۰۰ مرتبه به ترتیب زیر ذکر شود:
۶. دعای ابوحمزه ثمالی را برای خودتان به تعداد روزهای ماه رمضان تقسیم نموده و هر بخش را هر شب پس از نماز مغرب مطالعه و در معانی آن تعمق نمایید باشد که راهکاری برای روزهای آینده دوستان به دست آید.
۷. بعد از نماز عشا هر شب دو رکعت نماز حاجت به درگاه حضرت حق به ترتیب زیر خوانده شود:
رکعت اول پس از حمد سوره شمس
رکعت دوم پس از حمد سوره قدر
ذکر رکوعها و سجدهها هر کدام هفت مرتبه
بعد از سلام در سجده ۱۴ مرتبه ذکر یونسیه (لا اِلَهَ اِلّا اَنتَ سُبحَانَکَ اِنّی کُنتُ مِنَ الظّالِمِینَ: نیست خدایی جز تو پاک و منزهی همانا من از ظالمان بودم)
در انتها ۱۴ مرتبه صلوات و درخواست حاجات
مستجاب شدن دعای روزه داران در ماه مبارک رمضان در سخنی از امام جعفر صادق (ع)
خواب روزه دار عبادت، خاموشی او تسبیح، عمل وی مقبول حق و دعای او مستجاب میگردد.
فضائل ماه رمضان
گرچه ذکر تمام فضائل ماه مبارک رمضان از حوصله این مقال خارج است؛ ولی پرداختن و ذکر برخی از فضائل آن از نظر قرآن و روایات اسلامی خالی از لطف نیست.
1. برترین ماه سال
ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن و ویژگی های منحصری که دارد در میان ماه های سال قمری برترین است؛ قرآن کریم می فرماید: «ماه رمضان ماهی است که قرآن برای هدایت انسان ها در آن نازل شده است.»
پیامبر گرامی(ص) درباره ماه رمضان می فرماید: «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب هایش بر همه شب ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته اید، نفس های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.... بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت می کند... .»
2. نزول کتب آسمانی در این ماه
تمام کتب بزرگ آسمانی مانند: قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(ع) می فرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت بیست سال بر پیامبر اکرم(ص) و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد.»
3. توفیق روزه
در ماه رمضان خداوند متعال توفیق روزه داری را به بندگانش داده است؛ «پس هر که ماه [رمضان] را درک کرد، باید روزه بگیرد.»
انسان افزون بر جنبه مادی و جسمی، دارای بُعد معنوی و روحی هم هست و هر کدام در رسیدن به کمال مطلوب خود، برنامه های ویژه را نیاز دارند، یکی از برنامه ها برای تقویت و رشد بُعد معنوی، تقوا و پرهیزگاری است؛ یعنی اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوی رشد و پرورش دهد و به طهارت و کمال مطلوب برسد، باید هوای نفس خود را مهار کند و موانع رشد را یکی پس از دیگری بر دارد و خود را سرگرم لذت ها و شهوات جسمی نکند. یکی از اعمالی که در این راستا مؤثر و مفید است روزه داری است، قرآن کریم می فرماید: «... ای افرادی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شد، همان گونه که بر پیشینیان از شما نوشته شده، تا پرهیزگار شوید.
غذاهای ویژه ماه رمضان از دیدگاه طب سنتی ایران
روزه گرفتن در روزهای گرم و بلند تابستان کمی با فصلهای دیگر فرق دارد. زود تشنه میشوید و اگر شاغل باشید در طول روز با کاهش میزان انرژی و فعالیتهای جسمی روبه رو می شوید. روزه عبادت و تمرینی برای تحمل سختیهاست و اگر نکات روزهداری را خوب به کار نبرید روزهای سختی را پشتسر خواهید گذاشت. پس اگر میخواهید ماه رمضان را با سلامت کامل پشتسر بگذارید، راههای مفیدی را برای سلامت شما در این ماه پیشنهاد میکنیم.
نخوردن سحری ممنوع
خیلیها بدون خوردن سحری روزه میگیرند و اصلا به ضررهای این کار فکر نمیکنند. نخوردن غذای مناسب در ماه رمضان خصوصا سحر، به بدن آسیب میرساند و باعث طولانی شدن گرسنگی و ضعف شدید طی روز میشود. اگر عادت دارید بدون خوردن سحری روزه بگیرید باید بدانید با دست خودتان باعث آسیب دستگاه گوارشتان مخصوصا معده و رودهها میشوید. پس تنبلی را کنار بگذارید و بدون سحری روزه نگیری
زیادهروی نکنید
زیاد خوردن در روزهای معمولی سال خوب نیست چه برسد به ماه رمضان که سیستم گوارشی بدن ساعتهایی را بدون مواد غذایی میگذراند. اگر فکر میکنید هر چه بیشتر بخورید دیرتر گرسنهتان میشود اشتباه میکنید. در خوردن وعده سحری و افطاری باید حد اعتدال رعایت شود. غذا و آب را به اندازهای بخورید که بدنتان نیاز دارد. با رعایت نکاتی مانند رعایت قدرت هضم، رعایت عادتهای غذایی و داشتن نشاط پس از غذا خوردن و خوردن وعدههای سحری و افطاری باعث سلامت معده و بدن، رشد بيشتر عقل و سبكی بيشتر جسمتان میشوید.
غذای مناسب برای ماه رمضان
غذای مخصوص ماه رمضان: شلهزرد، فرنی یا شیربرنج است و برای شروع افطار خوب است. اگر معده مرطوبی دارید روی آنها کمی دارچین و سیاهدانه بریزید. بد نیست که برای تقویت دهانه معده، همراه با فرنی، شلهزرد یا شیربرنجتان کمی مربا بخورید. البته شاید برای کسانی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند، سوپجو همراه با آلوبخارا مناسبتر باشد البته به شرطی که در آن قارچ نریزند. برای گرممزاجانی که دچار ریزش صفرا به معده هستند (مثلا احساس سوزش یا درد گزندهای سر معده دارند، دهانشان خیلی بدبوست، تحریکپذیر و عصبی شدهاند)، شربت سکنجبین ولرم در شروع کار بسیار مفید است تا معده را از صفرا بشوید.
غذايی برای رفع عطش
برای کاهش تشنگی و عطش در ماه رمضان میتوانید از شربتهای سرکهشیره، سکنجبین یا شربت آبلیمو در وعدههای سحری یا افطاری استفاده کنید. نوشیدن کمی عرق کاسنی به تنهایی یا همراه با یک قاشق چایخوری تخم خرفه در وعده سحری هم برای کاهش عطش در ماه رمضان به شما کمک میکند. توصیه میکنیم اگر خیلی تشنه میشوید، خوردن خورشهای همراه با آلو و زرشک را در وعده سحری فراموش نکنید. در طول ساعات روزهداری هم میتوانید عطش خود را با بوییدن سیب گلاب، خیار یا لیمو، اسپری کردن گلاب خنک در فضای اتاق، شستوشوی سر و گردن و سینه با آب خنک و تنفس هوا و نسیم خنک که حرارت زاید قلب را کم میکند، کاهش دهید.
روزه را چطور باز کنیم ؟
از نیم ساعت پیش از افطار، کمی از چهار مغز بادام، گردو، فندق و پسته، به اندازه یک قاشق غذاخوری بکوبید (طوری که پودر نشود) و آن را در یک لیوان شیر داغ بخیسانید و مخلوط را با کمی شکر یا عسل شیرین کنید یا یکی، دو خرمای بدون هسته به آن اضافه کنید. در زمان افطار ابتدا خرما میل کنید و سپس مخلوط را هم بزنید و قاشق قاشق با کمی نان برشته شده، بخورید این یکی از غذاهای مناسب برای ماه رمضان است. یادتان باشد اگر خواستید خوراک دیگری بخورید، دستکم با یک ساعت فاصله بخورید.
چند حدیث در باره روزه گرفتن :
قال الباقر علیه السلام:
بنی الاسلام علی خمسة اشیاء، علی الصلوة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود:
اسلام بر پنج چیز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبری اسلامی).فروع کافی، ج 4 ص 62، ح 1
قال الصادق علیه السلام:
انما فرض الله الصیام لیستوی به الغنی و الفقیر.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنی و فقیر) مساوی گردند.
من لا یحضره الفقیه، ج 2 ص 43، ح 1
قال امیرالمومنین علیه السلام:
فرض الله. .. الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق
امام علی علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه، حکمت 252
قال الرضا علیه السلام:
انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود:
مردم به انجام روزه امر شده اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج 4 ص 4 ح 5 علل الشرایع، ص 10
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
لکل شیئی زکاة و زکاة الابدان الصیام.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدنها روزه است.
الکافی، ج 4، ص 62، ح 3
انتقادات و پیشنهادات خدو را برای ما بنویسید
روزه داریه پربرکتی داشته باشید التماس دعا
برچسب های مهم
محبوب ترین ها